Ondersteuning bij het leven na de breuk

“Het kan je zomaar overkomen, vandaag zij morgen ik” Dat was de eerste gedachte toen ambulant begeleidster Marja Hogema (links op de foto) aan de slag ging voor mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel. Marja: “al de jaren dat ik dit werk doe is dat mijn uitgangspunt gebleven; empathie voor de mensen die ik ondersteun. Wie waren zij, wat is hen overkomen, wat voelen zij daarbij en hoe zien zij de toekomst, waarbij volgens mij de nadruk ligt op: wat kan hij of zij nog wel.

Een breuk in hun levenslijn

Ik geloof dat ieder mens een individu is. Iedereen heeft zijn eigen verhaal. De een was een succesvolle ondernemer die de hele wereld rondreisde… totdat hij een herseninfarct kreeg. De ander heeft een ongeluk gehad en is met hersenbeschadiging uit een coma ontwaakt. Vaak zie je uiterlijk niet zoveel aan deze mensen, maar ze zijn echt een ander persoon geworden. Wat ze gemeen hebben is de breuk in hun levenslijn. Bij mensen met een NAH is er een ‘ervoor’ en ‘erna’. Ik kom ondersteunen om het leven ‘erna’ vorm te geven.

Mensen doorgronden

In eerste instantie probeer ik iemand te doorgronden. Wat is zijn of haar levensverhaal. Ik probeer daarbij aan te sluiten. Bijvoorbeeld met de methode ‘Hooi op je vork’. Daarmee kijk ik naar de leefgebieden die belangrijk zijn voor de cliënt. Zelfzorg, sociale contacten, administratie, gezondheid. Het is geen standaardlijstje, bij iedereen zal de nadruk weer ergens anders liggen. De administratie bijvoorbeeld. Het klinkt wat droog maar in je leven met NAH is dat extreem belangrijk. De zorg die je nodig hebt is moet je dan zoeken in een jungle van wet- en regelgeving. Die regels verschillen dan ook nog eens per gemeente. Het leidt tot veel problemen en frustratie, terwijl je daar met je hersenletsel veel minder of niet tegenop gewassen bent.

Moeite met initiatief nemen.

Mensen met NAH hebben soms moeite met het nemen van initiatief. Ik help ze bijvoorbeeld met het zoeken naar een vrijwilliger om activiteiten mee te ondernemen. Sommigen help je met zinvolle dagbesteding te zoeken, dat kan ook richting de arbeidsmarkt zijn. Contact met de huisarts, logopedist of fysiotherapeut is ook zoiets. Als je veel verzorging nodig hebt is dat contact echt belangrijk. Er moeten afspraken worden gemaakt, daar moet je vervolgens ook heen en met de resultaten aan de slag. Het lijkt vanzelfsprekend maar als je hersenen niet goed werken en je rolstoel gebonden bent kan dat al snel onoverkomelijk lijken.

Een waardig leven

Als ambulante ondersteuner moet je van alle markten thuis zijn. Niet alleen goed plannen en organiseren, maar ook echt verstand hebben van het hersenletsel en de gevolgen daarvan. Dat helpt om de noodzakelijke vertrouwensband met je cliënt op te bouwen. Iemand die zulke tegenslagen heeft gehad, heeft dat vertrouwen hard nodig. Samen gaan we op zoek naar de vorm en de inhoud van het leven na de breuklijn. Een waardig leven. Een leven waarin iemand zich weer gezien en gewaardeerd voelt.”

op de foto
Marja bezoekt Karianne elke maandag. Samen nemen zij Karianne haar planbord door. Het planbord geeft houvast en structuur aan Karianne haar dag en week indeling.

Planbord met Marja en Karianne